در ادامه بحث مقاله هفته گذشته كه در مورد انتخاب دوربين مداربسته PTZ توضيحاتي داديم اين هفته به همتاي ديگر اين دوربينها مي پردازيم و پس از آن درانتها درمورد كدكها توضيحاتي خواهيم داد.

دوربين مداربسته پانوراميك

محبوبيت دوربينهاي مداربسته پانوراميك بعنوان جايگزينهايي براي دوربينهاي مداربسته PTZ ويا چندين دوربين مداربسته ثابت روز به روز در حال افزايش است. در مقالات ديگري در مورد چالشهاي پيش روي دوربين مداربسته پانوراميك گفتيم و همينطور بطور اجمالي به بررسي دوربينهاي مداربسته پانوراميك پرداختيم اما در اين بخش بيشتر با جزئيات استفاده از آنها روبرو هستيم. دوربينهاي مداربسته پانوراميك در دو دسته قرار مي گيرند: داراي يك لنز چشم ماهي (Fisheye) يا چند سنسوره.

دوربينهاي مداربسته پانوراميك تك سنسوره از لنزي با زاويه بازتر بر روي سنسور تصويربرداري براي پوشش ميدان ديدي 180 يا 260 درجه استفاده مي كنند. بخاطر اين ميدان ديد گسترده ميزان چگالي پيكسلها بشدت در مقايسه با دوربين مداربسته PTZ و دوربينهاي ثابت با ميدان ديد باريكتر، كاهش مي يابد. دوربينهاي مداربسته پانوراميك همچنين نياز به سازگاري ويژه اي با دستگاهها و نرم افزارهاي VMS دارند تا تصاوير خروجي دوربين Fisheye را تبديل به تصاوير مسطح منقطع نمايد.

دوربينهاي مداربسته پانوراميك چند سنسوره از سنسورهاي تصويربرداري متعددي براي پوشش ميدان ديد استفاده مي نمايد كه در نتيجه آن چگالي پيكسل تصوير افزايش مي يابد. ضمن اينكه هر سنسور بخش كمتري(45 تا 90 درجه) از تصوير را نسبت به دوربين مداربسته Fisheye(180 يا 360 درجه) زير نظر خواهد داشت.

دوربينهاي مداربسته چند سنسوره كمي در بازار براي انتخاب در دسترس است اما شركتهاي زيادي در حال روي آوردن به اين مدل محصولات هستند.

منبع تغذيه

دو گزينه اصلي براي تامين انرژي الكتريكي در دوربينهاي مداربسته تحت شبكه يكي PoE و ديگري منابع تغذيه ولتاژ پايين يا اصطلاحا آداپتورها هستند. عموما PoE براي دوربينهاي مداربسته تحت شبكه اولويت اول انتخاب خواهد بود. بهرحال در بعضي موارد نياز يا ترجيح به استفاده از آداپتورهاي ولتاژ پايين بيشتر حس مي شود.

دوربينهاي مداربسته قديمي تر، كه ارزانتر هم بودند تنها از آداپتورهاي ولتاژ پايين استفاده مي كردند. برخلاف گذشته امروزه دوربينهاي مداربسته جديد و غير گرانقيمت تنها از PoE استفاده مي كنند. اين موضوع ممكن است عجيب باشد اما در سالهاي اخير موضع قديمي كاملا تغيير كرده است.

PoE با توان بيشتر كه بعنوان PoE+ شناخته مي شود بيشتر براي دوربينهاي مداربسته تحت شبكه با ميزان مصرف انرژي بالا بكار مي رود كه معمولا در دسته دوربينهاي مداربسته PTZ قرار مي گيرند.اگر در فكر انتخاب يك دوربين مداربستهPTZ هستيد با داشتن امكانPoE+  طيف انتخاب وسيعتري خواهيد داشت. در مقاله اختصاصي ديگري در مورد PoE بيشتر بخوانيد.

ويژگيهاي نرم افزاري

در اين قسمت به بررسي ويژگيهاي نرم افزاري كدكها (CODEC) شامل فريم بر ثانيه، جريان چندگانه، CBR/VBR/MBR و همينطور پشتيباني از صدا و ضبط بر روي حافظه و ... مي پردازيم. وقتي به آمار استفاده از كدكها در سال 2015-2016 نگاهي مي اندازيم بهتر مي شود فهميد كه اين بخش درحال طي نمودن دوران بلوغ و افزايش محبوبيت است.

كدكها :

انتخاب كدك يك دوربين مداربسته تحت شبكه يكي از ساده ترين انتخابها خواهد بود. در سال 2015 كدك H.264 بعنوان كدك استاندارد ويدئويي در سيستمهاي نظارت تصويري شناخته شد كه با توجه به توسعه روز افزون بجاي كدكهاي MJPEG يا كدكهاي پيشين مورد استفاده قرار گرفت.

براي انتخاب يك دوربين مداربسته يا بهتر بگوييم سيستم نظارت تصويري بايد بدقت درك كنيد كه آيا تنها به كدك H.264 نياز داريد يا بايد امكان استفاده از ديگر كدكها هم در آن سيستم وجود داشته باشد؟

در اينجا توصيه هايي را در مورد ديگر كدكها در اختيارتان مي گذاريم:

• MJPEG كمي پيشتر مهمترين كدك تصويري سيستمهاي نظارت تصويري بود اما اين كدك كمترين صرفه جويي را در استفاده از پهناي باند دراين صنعت بهمراه داشت. استفاده از پهناي باند يا حافظه در اين كدك چندين برابر رقبا است. مثلا 5 تا 10 برابر بيشتر از كدك H.264 فضاي ذخيره سازي و پهناي باند را بخود اختصاص مي دهد. بطور كلي توصيه مي كنيم دوربينهايي را كه تنها از كدك MJPEG پشتيباني مي كنند از ليست خريدتان حذف كنيد و تنها در شرايط ويژه مثل كاربرد تشخيص پلاك خودرو(دوربينهاي پلاك خوان) كه نياز به اين كدك شايد وجود داشته باشد آنها را انتخاب كنيد.
• قدم بعدي در تكنولوژي H.264 كدك جديد H.265 خواهد بود. تفاوت كلي بين دو كدك H.264 و H.265 شايد خيلي محسوس نباشد اما كدك H.265 صرفه جويي بيشتري در استفاده از پهناي باند نسبت به كدكهاي پيشين بهمراه دارد. البته در سال 2015 گزينه اي به اين عنوان در دسترس نبود و بتازگي در دوربينهاي مداربسته و ركوردرها پشتيباني مي شود. به نظر مي آيد براي پشتيباني و استفاده رايج يك كدك بايد چندين سال از عمرش بگذرد تا شناخته و مورد اعتماد واقع شود و كدك H.264 هنوز در خيلي از موقعيتها كار آمدتر است. علت آنهم مي تواند بهبودهاي كارايي اين كدك در سالهايي باشد كه عملياتي شده و باگهايش در عمل مشاهده و تصحيح شده است. مثلا كدك Axis Zipstream نمونه موفقي از اين روشهاي هوشمند فشرده سازي بر مبناي كدك H.264 بود كه در اينجا مي توانيد به مطالعه بهتر اين موضوع بپردازيد.
• كدك MxPGE كه نوع شناخته شده اي از كدكهاست كه توسط شركت Mobotix ابداع شده است و كاملا شبيه به كدك MPEG-4 در ويدئوهاي رايج است. شركت Mobotix تنها از كدكهاي تصويري MxPEG و MJPEG پشتيباني مي كند. البته شهرت اين كدكها بسيار كمتر از كدكهاي عنوان شده در بالاست.

پروفايل H.264

ابتدا به مفهوم پروفايل بپردازيم. كدكهايي مثل H.264 در ابتدا بصورت كاملا از پيش تعيين شده داراي يك استاندارد فشرده سازي ثابت بودند. اما بعدها شركتهاي سازنده متوجه شدند كه مي شود اين كدك را براي موقعيتهاي مختلف با تغييراتي كوچك و غير بنيادي بهينه تر استفاده نمود. بهمين دليل براي برخي از جزئيات ضبط و فشرده سازي متغير هايي تعريف كردند تا كاربر بتواند با تغيير آنها خروجي بهتري داشته باشد و بر اساس اولويت خودش بالانسي بين كيفيت و نرخ فريم تصاوير ضبط شده ايجاد نمايد. بنابراين پروفايلها مشخصات قابل تغييري هستند كه مي تواند كاربر بر روي كدك بصورت سفارشي براي شرايط مورد نيازش اعمال نمايد. نمونه اين پروفايلها را مي توانيد در نرم افزارهاي فشرده سازي و تبديل فيلمهاي رايج ببينيد.

بيشتر بخوانيد:   هايك ويژن  hikvision

در اينجا بيشتر بر روي كدك h.264 متمركز مي شويم. همانطور كه گفتيم چندين و چند پروفايل يا سطح فشرده سازي در كدك H.264 وجود دارد كه شامل حالات پايه و ابتدايي (Baseline)، حالت اصلي و حالت برتر(High Profile) مي شوند. تعادل بر سر ميزان نرخ پايينتر فريم نسبت به توان پردازشي بالاتر مسئله مهمي خواهد بو. اين را بايد در نظر بگيريم كه خيلي از دوربينهاي مداربسته و VMS ها از پروفايل برتر پشتيباني نمي كنند.

خيلي از شركتهاي ديگر درحال بروز رساني الگوريتمها و ويژگي هاي كدك H.265 هستند كه نمونه قوي آنرا در پروژه اخير كدك هوشمند شركت IDIS بر مبناي كدك H.265 براي سيستمهاي نظارت تصويري خواهيد ديد.

توصيه مي كنيم به انتخاب يكي از اين پروفايلها فكوس نكنيد و همه آنها را تجربه نماييد. با استفاده از پروفايلها و سطوح فشرده سازي H.264 در حالي كه مي توانيد صرفه جويي معتدلي در پهناي باند مصرفي داشته باشيد محتاطانه دوربين مداربسته را محدود مي كنيد و اين وقتي صورت گرفته است كه خيلي از پارامترهاي ديگر روي پهناي باند مصرفي اثر مي گزارند. بنابراين اين ابزار بسيار كارآمد تر از عوامل ديگر مي تواند كمك كننده باشد. پس در انتخاب دوربين مداربسته براساس كدكهاي پشتيباني كننده نيازي به انتخاب وسواسي نخواهد بود.

پشتيباني هايك ويژن  پكيج دوربين مداربسته  نصب دوربين مداربسته